کوراوغلوسیرری: افسانه‌دن حقیقته
میرزهحاجی‌یئو
کؤچوردو:سوسن نوادهرضی
بیرینجی بؤلومدن بیرینجی حیصه:
کوراوغلو حاقیندا نه قدر دئیلمیش، نه قدر یازیلمیشدیر! هله نهقدر ده دئیله‌جک، نه قدر ده یازیلاجاق! اما تدقیقاتچیلار اینجیمه‌سینلر،کوراوغلونون شخصیتی مسئله‌سینه آیدینلیق گتیریلمه‌یینجه، بو تدقیقاتلارین ائله بیرده‌یری اولمایاجاق. چونکی بو افسانه‌وی قهرمان حاقینداکی هر هانسی بیر یازینیاوخویارکن بئیین‌لره هر شئیدن اؤنجه بیر سوال حاکیم کسیلیر: آخی او کیم اولوب؟شخصا من بیر اوخوجو کیمی ایندیه‌جن اوخودوقلاریم ایچینده بو سوالا جواب تاپا بیلمه‌میشم.
تخمین‌لر، گومانلار، فرضیه‌لر باش آلیب گئدیر، گؤزل یازیتکنیکی، حقیقتدن اوزاق فانتئزی‌لر اوخوجونو دویورمور. آدام ناغیل ایله حقیقتآراسیندا قالیر، بیلمیرسن ناغیلدیر، یوخسا حقیقت. آخی بیر- ایکی افسانه‌نی چیخماقشرطی ایله داستان، دئمک اولار کی، تمامیله رئال حادثه‌لر تاثیری باغیشلاییر، ساده‌جهبدیعی تخیل گوجلودور، آشیق یارادیجیلیغی یوکسک سویه‌ده‌دیر، ائله ایسه قهرمان نیهخیالی اولمالی دیر؟ ایش او درجه‌یه چاتیبکی، اونو اوزایدان گلمیش یاریی انسان، یاری میفیک بیر وارلیق کیمی خیال ائدنلربیله، تاپیلماقدادیر.
منیم فیکریم بئله‌دیر: کوراوغلو تمامیله رئال شخصیت‌دیر. بویازیدا دوشونجه‌لریمی عزیز اوخوجولاریملا بؤلوشوب، بونو اثباتلاماغا چالیشاجاغام.بو تمامیله یئنی فی اولدوغو اوچون یازینی اوخویوب قورتاردیقدان سونرا، امینمکی، بیر چوخلاری تعجب ایچینده قالاجاق. البته، اینانیلماز بیر شئین حقیققت کیمیقبول ائدیلیب ائدیلمه‌مه‌سی زامانین ایشی‌دیر، اما فاکت فاکت‌لیغیندا قالیر واونون زامانین محاکمه‌سینه احتیاجی یوخدور.
بو یازینی یازاراق کوروغلو تدقیقاتچیلاری جرگه‌سینه قوشولماقدابر تک مقصدیم واردیر: شیرین جانینی عؤمرو بویونجا تهلوکه‌لره آتاراق قولو گوجونهاؤلمزلیک قازانان قهرمانین حاقینی، نهایت، اؤزونه قایتارماق. بونون اوچوناوخوجولاریمدان کیچیجیک بیر زحمت اومورام: یازینین سونونا قدر صبرلیرینی باسیب،منیمله بیرلیکده قوچ کور اوغولونون آختاریشینا چیخماق، والسّلام.
سئودیگیمیز حیکمتلی بیر ایفاده وار: شیرین یالاندانسا، آجیحققت یاخجی‌دیر. ارسطویا دئمیشلر، افلاطون سنین سئویملی معلمین‌دیر، نیه اونوندئدیکلرینه قارشی چیخیرسان؟ دئمیش کی، افلاطون منه عزیزدیر، اما حقیقت اوندان داعزیزدیر. دئمیشلر بس حقیقت ندیر؟ دئمیش کی، حقیقت منمی دئدیکلریم‌دیر.
بئله‌لیکله، شیرین یالاندانسا، آجی حقیقت آرخاسینجا. یولچویولدا گرک.
تورک خالق‌لارینین بؤیوک اکثریتی‌نین شیفاهی عنعنه‌سینده موجوداولان کوراوغلو.دنیادان بالکانلارا، سیبیردن سوریایا قدر چوخ گئنیش بیر اراضیدهیاییلمیش غیرعادی بر قهرمانلیق داستانی. تدقیقاتلاردان معلوم اولان بودور کی،گویا ظلم آلتیندا اینله‌ین خالق‌لار ظالم‌لارا قارشی مبارزه آپاران ائله بیریئنیلمز قهرمان باره‌ده خیاللار قورموشلار کی، سونوندا آشیقلار بو خیاللاردان بئلهبیر مؤحتشم داستان دوزوب قوشموشلار. ائله ایسه اورتا آسیانین اوجقارلارییندانآذربایجانا، تورکیه‌یه قدر بؤیوک بیر اراضییه سپه‌لنمیش کور اوغلو قالالاریهارادان چیخمیشدیر؟ رئال قالالاردا خیالی قهرمان؟! یوخسا کیم هارادا کوراوغلویالایق عظمتلی بیر قالا گؤرموشسه، اورا اؤز سئویملی قهرمانینی"یئرلشدیرمیش" و خالق دا بونو قبول ائتمیشدیر؟ خالقین یادداشی، محکماولدغو قدر ده صاف اولور: یالانی سئومز، قوندارما احوالاتی رئال آدی ایله الَکدنگئچیرمز. قاچاق نبی‌نین آدینا الینجه قالاسی»نی چیخا بیلریک‌می؟ و یا بابک»یناقامتگاهی شیروانشاهلار سارایی‌ایدی دئسک، کیم اینانار؟ او خالقین یادداشیندا بَزقالاسینین صاحبی کیمی قالمیشدیر، شیروانشاهلار سارایینین ایسه اؤز صاحبلریاولموشدور.
دوغرودان دا نیه کوراوغلو قالالاری بو قدر چوخدور و بئله بؤیوکبیر اراضییه سپه‌لنمیشدیر؟ کوراوغلونون رئال‌لیغی شبهه‌سینه یول آچان بو تاپماجاندیر؟ هر بیر تورک خالقی قطعیت‌له اونو اؤزونونکو حساب ائدیر، اما هامی کیمی بیرجهعؤمور یاشامیش بیر آدام گؤره‌سن هانسی سیرله اونلارلا خالقین اولادی اولابیلمیشدیر؟ غریبه‌دیر، بیز نیه بئله حساب ائدیریک کی، او، گنجلیک ایللریندنقاجالانا قدر، یعنی دئمک هاراداسا اوتوز- قیرخ ایل مدتینده آنجاق بیر قالادایاشامالیی ایدی؟ دلی‌لر اکینچیلیکله، مالدارلیقلا مشغول دئییلدیلر، درسلرینیوئردیکلری ظلمکارلارین مالیندان باشقا هئچ کیمسه‌نین وار- یوخونو الیندنآلمیردیلار، کروان باسمیردیلار، ائله ایسه سئمک ایچمکلرینی هارادان تاپیردیلار؟بیر دئییلدیلر، بئش دئییلدیلر، 7777 ایگید اون ایللر بویونجا نه ایله دولانیرمیش؟اگر ظالیم بَی‌لری، خانلاری اؤلدوردوکدن سونرا اونلارین یئرینه اؤز آداملارینیتعیین ائتسه‌یدیلر، دئیردیک او ماحالدان، ا.و ولایتدن گلن وئرگیلرله قارینلارینیدویورورلار، اما کوراوغلو ظولمکارلارلا حاق-حساب چکدیکدن سونرا دلی لری ایلهبیرلیکده چنلیی بئله قاییدار، یئییب- ایچیب خوش گئچردیلر، والسلام. یعنی اونوندولت قورماق فیکری یوخیدی. حتی اوزاق سفرلره گئتدیکده بیله، اورالاردا هئچ بیرآدامینی تعیین ائتمه‌دن سونوندا یئنه چنلی بئله دؤنوردو، چونکی اونون هئچ بیردؤلتچی‌لیک ادعاسی یوخ ایدی. ائله ایسه اونون و ایگیدلرینین بیر نؤمره‌لی پروبلئمییئمک پروبلئمی اولمالی ایدی. بو پروبلئمی چؤزمه‌دن عینی قالادا اونن ایللرلهقالماق چتین اولاردی. اونا گؤره ده سوال اولونور: اوزاق سفرلره گئدرکن یئنیدن چنلیبئله دؤنمه‌یین معناسی واردیمی؟ اورالاردا هئچ می قالا یوخ ایدی؟ آخی واخت آشیرییئنی- یئنی قالالارا گئچمکله او هم یئنی ظالیملار "اوونا" چیخمیشاولاجاق، هم ده اونلارین خزینه‌سینی اله گئچیرمکله ایگیدلرین یئمک پروبلئمینی حلائده‌جکدی. قهرمانلارین دا قارنی اولور. بیر ده، مقصدی یالنیز ظالیملارین درسینیوئرمک اولان کوراوغلو آنلامایا بییلمزدی کی، بییر قالانین یان- یؤوره‌سینده‌کیبیگلری، خانلاری یئرلرینده اوتوتدوقدان سونرا اونلار اونون قورخوسوندان بیر داهاباش قالدیرا بیلمزلر، ائله ایسه ندن عیینی قالادا یاشاماغا داوام ائتمه‌لی ایدیلر؟
البته کوراوغلونو خیالی بیر اوبراز کیمی قبول ائتسک، اوندااونون دا، ایگیدلرینین ده یئمک پروبلئمینی نظره آلماماق اولار، دئیه ریک اؤنملیاولان اونون میبارزه‌سیدیر، خیال‌لاردا قیرآتین چیینلرینده بیر جوت قاناد دا اولابیلر، سونرادان یوخ اولسا بیله. اما اگر بیز اونون بیر رئال شخصیت کیمی ایزینه دوشمک ایسته‌ییریک‌سه، اوندااعتراف ائتمه‌لی‌ییک کی، دؤلت قورماق فیکریندن چوخ چوخ اوزاق اولان کوراوغلو اوچون7777 نر ایگید اون ایللیکلر بویونجا عینی قالادا اوتورماقلا دویورماق چوخ موشکولمسئله اولاردی. دئمک ان عادی منطق بونو دئییر کی، سئویملی قهرمان قالادان قالایا،ولایتدن ولایته گئچمه‌لی ایدی، بیر یئرده اوزون مدته دورماق ارزاق اوزوندن محوهبرابر اولاردی. یعنی قالالارینن صاحبلری، طبیعی کی، بونا قارشی چیخاجاقدیلار ومغلوب اولاجاقدیلار، بئله‌لیکله ده، او یئنی یئرلرده‌کی ساده خالق دا اولکی‌لرکیمی اونو بیر قصاصچی کیمی سئوه‌جکدی. ایندی تصور ائدین کی، بؤیوک بیر آتلی دستهبو قالادان او قالایا، بو شهردن او شهره طوفان کیمی کئچیب گئدیر، اؤنونده هئچ بیردوشمن اوردوسو دورا بیلمیر، کوراوغلو آدی گلنده هامی قورخودان توک سالیر، اما.اما بو دسته کئچیب گئتدیگی شهرلره قالالارا فاکتیکی صاحب‌لندیگی حالدا اورالاراهئچ بیر جانشینینی تعیین ائتمیر. نیه؟ اگر کوراوغلونون ماموریتی عدالتی برپا ائتمکدن، ظولموآرادان قالدیرماقدان عیبارت ایدیسه، الینده چوخ بؤیوک امکانلار اولدوغو حالدا اؤزوعدالتلی جمعیت قورمالی دئییلدیمی؟ البته دئیه بیلرلر او، بر خالق عصیانچیسی ایدی، دؤلت آدامی دئییلدی. اما مگربابک خالق عصیانچیسی کیمی میدانا آتیلمامیشدی‌می؟ عرب ایشغالچی‌لارینی قوودوغوتوپراقلاردا اؤز آداملارینی رهبر تعیین ائده – ائده خرمی‌لر دؤلتینی قورمامیشدی‌می؟ و یا تیمور لنگ اعداماولوناجاغینی اؤیره‌نینجه گئجه ایله بئش- اون سیلاحداشی ایله داغلارا قاچماقلاعصیانا باشلامامیشدی‌می؟ مونقوللاردان آددیم- آددیم آلدیغی تورپاقلارا، قالالارااؤز آداملارینی تعیین تعیین ائده – ائده دؤلتقورمامیشدی‌می؟ رازین-ده خالق عصیانچی ایدی، اما تزار اوردوسوندان آزاد ائتدیگیتورپاقلارا اؤز آتامانلارینی تعیین ائتمیردیمی؟ بو بوتون زامانلارین یازیلمامیشقانونو ایدی: دوشمانی مغلوب ائتدینسه، خزینه‌سینه ده، تورپاقلارینا دا صاحب اول،عکس حالدا ساواشین آنلام اولمور. اگر کوراوغلو عصیانی چوخ قیسا مدتده پارلاییبسؤنن بیر خالق حرکاتی اولسایدی، او زامان بلکه ده دؤلت قورماغا واختی اولمامیشدی،دئیه‌ریک. اما او، گنجلیک ایللریندن قوجا چاغلاریینا قدر بؤیوک بیر حرکاتا رهبرلیکائتمیش تجروبه‌لی سرکرده ایدی. عاغیللی، مودریک، تدبیرلی بیر سرکرده. ائله ایسهنیه هئچ بیر یئرده اؤز جانشینینی تعیین ائتمه‌میشدی؟ ساده‌جه ایستمه‌میشمی؟ غریبه‌دیر!اجازه وئرین شبهه‌له‌نک: بورادا نسه دوغرو دئییل. تصور ائدین کی، بیر گولش‌چی هریاریشدا رقیب‌لرینین کوره‌یینی یئره وورور، اما غلبه‌نی دادمادان، مدال آلماداندرحال دا قاچیب گئدیر. او ایدمانچی حاقدا نه فیلشرلر. آخی حتی قایداسیزدؤیوشلرین ده قایداسیی اولور.
اوندا بئله چیخیر کی، کوراوغلونون دؤلتقورماقدان دا واجب نسه باشقا مقصدی اولموشدور. بو مقصده چاتماق اوچون ده اورتاآسیادان آذربایجانا، آنادولویا قدر بؤیوک بیر اراضییینی کئچمه‌لی ایمیش. بؤیوک بیرآتلی دسته‌سی ایله یولا چیخدیغی اوچون ده گاه بو، گاه دیگر یئرلرده دوشمانقوشونلاری ایله وروشمال ایمیش. غریبه‌دیر، نه مقسدی اولا بیلردی؟ آختاردیغی بیرشئی واردی بلکه؟
بو سوالا جواب وئرمک اوچون اؤنجه اونونهانسی یوزایللیکده یاشایا بیلمه‌سی احتیمالی اوزرینده دایانمالی‌ییق.
درباره این سایت